AZEVEDO (Francisco Gomes Velozo de).— PROJECTO // DE // MELHORAMENTO // DOS TRES // IMPORTANTISSIMOS ESTEIOS // DA FELICIDADE DO ESTADO PORTUGUEZ, // ARTES, MANUFACTURAS // E COMMERCIO, // OFFERECIDO // AOS ILL.MOS E EX.MOS // SENHORES DEPUTADOS DE CORTES // POR // F. G. V. A. // NATURAL DO PORTO, // COMMERCIANTE MATRICULADO, // E PROPRIETARIO DE HUMA FABRICA // DE ESTAMPARIA, E TECIDOS DE ALGODAÕ. // FEITO NA DITA CIDADE EM 1814, E IMPRESSO EM 1821 // ‘Para se offerecer gratis’. [brasão com as armas Reais] // LISBOA, // NA TYPOGRAPHIA ROLLANDIANA. // 1821, // ‘Com licença da Commissaõ de Censura. In-4.º peq. de 26-[II] págs. B.
Interessante e bastante invulgar opúsculo, com interesse para a história do pensamento económico português durante o Vintismo.
“O objecto das primeiras occupações do Governo em qualquer Estado, deve ser a restauraçaõ da Agricultura, das Manufacturas, Artes, e Commercio; pois lembrando-se de que todos os Ramos da Industria, e todos os meios de existencia saõ subordinados huns aos outros, e que tem entre si huma dependencia reciproca de tal sorte, que se hum prospera momentaneamente á custa do outro, esta prosperidade he a causa da sua decadencia proxima; deverá cuidar em que os diversos Ramos da Industria Nacional, se conservem em estado permanente de prosperidade análoga, para que hum naõ prejudique ao outro.”
“Sobre taõ importantes, e taõ fortes alicerces, he que se afirma a grandeza do Estado, e a felicidade da Naçaõ, e para que os mesmos prosperem, como he justo, dever-se-ha por meio de premios introduzir em toda a classe de Cidadãos estimulo, e influencia; o que será mui facil de obter, fazendo-se certo por Editaes, fixados em todas as Freguezias do Reino, que se premiaraõ aqueles, que descobrirem nas Artes Libraes, e Mechanicas, algum novo methodo de melhorar a Agricultura, as Manufacturas, e a Tinturaria, assim como os Inventores de Machinas, e Instrumentos, quaesquer que elles sejaõ; sendo o premio proporcionado á grandeza do invento, ou descoberta (…)”.
Capa da brochura em papel de fantasia, da época.